Ortodontik tedavi; dar kapsamda, dişlerde eğriliklerin diş teli vasıtasıyla düzeltildiği tedavi yöntemidir. Burada birincil hedef dişlerdeki eğrilikleri düzeltmek olsa da hastaların bu tip bir tedaviye girişmelerinin ana hedefi doyasıya zevkle gülebilme özgürlüğü kazanmaktır.
Ortodontik tedavi için en başta yapılması gerekenler:
- Hastanın ağzından şikayetinin dinlenmesidir. Burada gözden kaçırılmaması gerek hastanın şikayeti ile doktorun kafasındaki tedavi bazen yüzde yüz tam uyumlu olmayabilir. Bunun en başta nedeni, diş telinin de bir noktada sınırı olmasıdır. Hasta beklentisini karşılamayacak bir tedaviye başlamak hastayı mutsuz edecektir.
- Klinik muayene ile bir ortodontik tedavi öncesi yapılması gerekenlerin belirlenmesi çok önemlidir. Gerekli dolgular, diş eti tedavileri tespit edilmelidir. Yapılacak diş hareketleri ve bu hareketlelerin yapılabilmesi için yer ihtiyacı ve fazlalığı değerlendirilmelidir. Eksik dişler mevcut ise bunların boşluklarının kapatılma ihtimali ya da boşlukların düzenlenip ortodontik tedavi ile koordineli olarak restorasyonları planlanmalıdır. Hastanın gülme hattı, diş eti görünürlük miktarı ve bunun gibi bir çok faktör değerlendirilmelidir. Gülme hattı özellikle önemlidir, sonuçta ana amaç hastaya güzel bir gülüş kazandırmaktadır. Kliniğimize dişlerindeki eğrilikler giderilmiş ama gülüşünden memnun olmayan hastaların müracaat etmesi bizi gerçekten üzmektedir.
- Radyolojik değerlendirme, muayenenin önemli bir parçasıdır. Hastanın dişlerinin kökleri ve bunları çevreleyen kemiklerin durumunun değerlendirilmesi tedavi için önemlidir. Gömük ya da tam sürememiş dişlerin, gençlerde köpek dişleri, erişkinlerde yirmi yaş dişlerinin değerlendirilmesi önemlidir.
- Ortodontik tedavide faydalanılan diğer tanı araçları, ortodontik model ve fotoğraf materyalleri hastadan alınmalıdır.
- Uygulanması düşünülen tedavi ve sonrası hastaya detaylı bir şekilde anlatılmalıdır. Hasta tedavi sürecinde kullanacağı ana ve yardımcı tedavi aygıtları hakkında ortalama bir fikire sahip olmalıdır. Bu şekilde ileride ortodontist ile hasta arasında meydana gelebilecek ‘Ben bunun böyle olacağını bilmiyordum’ konuşmasının da önüne geçilmiş olunacaktır. Planlanan çekimler varsa, bunların zamanlaması konusunda hasta en başta bilgilendirilmelidir.
- Tedavi sonrası, yani diş telleri çıkartıldıktan sonra dişlerde eskiye dönüş olmaması için ne tip önlemler alınacağı tespit edilmelidir. Pekiştirme tedavisi dediğimiz bu süreç yapılan tedavinin kalıcı bir şekilde korunması için hayati önem taşımaktadır. Ortodontik tedavi kısa bir süreç olmadığı için bir çok hasta telleri söküm aşamasına geldiği zaman konunun detayını unutsa da, tedavinin bu noktada tamamen bitmediği bilincinde olmaktadırlar.
Diş teli tedavisi uzun bir süreç olarak değerlendirilse de dişlerin çene kemiği içinde bir noktadan başka bir noktaya taşındığı gerçeğini gözünüzde canlandırdığınızda, bu yavaş sürecin normal olduğu kabul edilecektir. Başarılı bir tedavi için ortodontistinizin tavsiyelerine eksiksiz uymak, uyamadığınız taktirde doktorunuza net ve doğru bilgiler vermek, tedavinin başarılı bir şekilde ilerlemesi için oldukça önemlidir. Başlangıçta sıkıntılı gibi gözükse de diş tellerine hastalarımız en fazla iki hafta içinde alışmaktadır.
Sabit tedavi yapılacak ise en uzun randevular braketlerin (dişlerin üzerine yapıştırılan parçalar) ve tellerin ağıza yerleştirildiği baştaki ve tamamen çıkartıldığı sondaki seanslardır. Bazen braketler her dişin üzerine konmaz, tedavi gelişimine göre ortodonti uzmanı ilerleyen dönemlerde farklı dişlere braketler yapıştırabilir. Braketler dişlerin üzerine yapıştırıldıktan ve teller yerleştirildikten sonra doktorunuz sizi düzenli olarak görecek ve her randevuda durum değerlendirmesi yapacak ve gerektiğinde braketlerin içinden geçen telleri değiştirecek, bazen sadece birkaç lastik değiştirecek, bazen de hiçbir şey yapmacak, gidişi izlemeye devam edecektir. Bu randevular doğal olarak daha kısa zaman dilimlerini içerecektir.
Tedavi sürecinde oral hijyene normal bir ağızdan çok daha fazla dikkat etmeniz gerekecektir. Tel tedavisi sırasında en önemli konu diş bakımıdır. Temizlik konusunda doktorunuz size detaylı bilgi verecektir.
Tellerin söküm aşaması yaklaştığında benim için hastamın görüşleri son derece önemlidir. En nihayetinde bu dişlerle gülüp yemek yiyecek olan onlardır ve varsa endişeleri, istekleri telleri sökülmeden giderilmelidir.
Hastamız ve biz tamamen mutlu olduğumuzda telleri büyük bir zevkle çıkartırız. Bu seans da uzun bir seans olup, teller, braketler sökülür, ve planlanan pekiştirme tedavisi yöntemine göre bir sonraki aşamaya geçilir.
Ortodontik tedavi sadece diş eğrilikleri için değil güzel bir gülüş, dengeli bir estetik, tam bir çiğneme, konuşma, solunum fonksiyonu, sağlıklı çene yüz eklemi sağlamak için yapılan çok yönlü bir tedavi yöntemidir.
Yazar : Dt. İbrahim Cem Özkurt